‘Als je iets doet, doe je best ervoor!’
Oud-collega en topvrouw Merel van Vroonhoven werkt nu in het onderwijs
Oud-NN'er Merel van Vroonhoven maakte als Topvrouw van 2012 de stap naar lerares in het basisonderwijs. Een paar vragen aan deze bijzondere vrouw.
Merel van Vroonhoven (54), bekroond als Topvrouw van het jaar 2012 en bekend bij veel lezers als lid van de hoofddirectie NN (2002-2007), zat in de RvB van de NS. In 2014 werd ze voorzitter van de AFM. Nadat haar tweede termijn als voorzitter was ingegaan, besloot zij in 2019 zij-instromer te worden in het onderwijs. In 2021 werd ze lerares speciaal onderwijs aan de Eerste Nederlandse Buitenschool. Over haar ervaringen publiceerde ze een boek: De stap - hoe mijn weg naar de top me naar het klaslokaal bracht. Inmiddels is ook haar tweede boek verschenen ‘Voor de klas’, de gebundelde columns uit de Volkskrant. Merel heeft vier kinderen, waaronder twee stiefkinderen, is getrouwd, en heeft naast haar baan in het onderwijs, verschillende bestuurlijke rollen onder meer als voorzitter Raad van Toezicht aan de Radboud Universiteit en als voorzitter Raad van Toezicht van de Stichting Lezen. Je rent, je leest, je schrijft, je onderwijst. Toch vind je tijd om je mail direct op een aardige en persoonlijke manier te beantwoorden. Wat is je geheim? Merel: “Dank voor je aardige compliment! Eerlijk gezegd lukt me dat echt niet altijd hoor. Keuzes maken en voldoende tijd vinden, blijft een dagelijkse worsteling. Er zijn er immers zoveel leuke, interessante mensen om te ontmoeten en boeiende onderwerpen om mee bezig te zijn. Nog los van de vele mooie boeken die ik nog zou willen lezen. Onmogelijk, dus – het klinkt als een cliché- probeer ik ieder geval van elk moment en elke ontmoeting te genieten. Niet altijd gemakkelijk, maar naarmate ik ouder word, lukt me dat steeds beter.” In de tijd dat je leiding gaf aan het Pensioenbedrijf bij NN (2002–2007) was je, ondanks de grote hectiek van die periode, altijd de rust zelve. Is dat kenmerkend voor jouw leiderschap? “‘Rust kan je redden!’, zegt mijn echtgenoot altijd. Dat gaat beter naarmate ik op gezette momenten een kruis in mijn agenda zet en kies voor ‘eigen tijd’. Hardlopen of - zoals tegenwoordig steeds vaker- wandelen in de duinen, op een terras een boek lezen of lekker naar de film. Daar laad ik enorm van op. ‘Uitgerust’ is het ook makkelijker om de grotere en kleinere stormen in het leven te doorstaan. Daarnaast helpt het me om zaken niet op te kroppen en gewoon hulp te vragen aan anderen. Je bent niet alleen!” Je zat in de hoofddirectie van NN in de tijd dat de klanttevredenheid tot een dieptepunt was gedaald, de medewerkers wanhopig keken naar stapels achterstallige dossiers en de CEO, Bert Richaers, niet scheen te beseffen wat er aan de hand was. Wat is jouw leerpunt uit deze periode? “Leiders hebben veel te lang een eenzijdige focus gehad op winstmaximalisatie voor de aandeelhouder en daarnaast een heel instrumenteel mensbeeld gehanteerd: de homo-economicus. Het najagen van het neoliberale paradigma van concurrentie en marktwerking als heilige graal heeft tot grote maatschappelijke en menselijke schade geleid, ook bij NN. Medewerkers waarschuwden ervoor, maar dat werd door de leiding lang genegeerd, net als de klachten van klanten. Voor mij is de les: management moet veel beter luisteren naar de professionals in de praktijk én dienend zijn. Dat geldt ook voor de zorg en het onderwijs, waar ik nu in werk. Als schoolbestuurder moet je je elke dag afvragen: ‘Wat dragen mijn besluiten en handelen positief bij aan het werk van diegene die voor de klas staat, de leraar?’ Kun je die vraag niet glashelder beantwoorden, dan heb je als manager geen bestaansrecht.” Van een topbaan in het bedrijfsleven (voorzitter AFM) naar zij-instromer in het onderwijs. Wat doe jij om de perceptie over een baan in het onderwijs positief te beïnvloeden? “Ik vind het verschrikkelijk dat we in onze samenleving de zogenaamde cruciale beroepen, zoals die in de zorg en het onderwijs, zo hebben verwaarloosd. Terwijl ze zo belangrijk zijn. Het leraarschap is een ongelooflijk relevant en betekenisvol vak. Je leidt immers de toekomstige generatie op. Waarom kennen we zoveel meer status toe aan een advocaat of een accountant dan aan een leraar? Dat moet veranderen! Daar wil ik aan bijdragen door aan iedereen die het maar wil horen te vertellen over de schoonheid van het vak. Of het nu is in mijn columns of in speeches of gewoon bij een toevallige ontmoeting op straat met een oude bekende. Ik raak er maar niet over uitgepraat.”
Merel van Vroonhoven: hoe de weg naar de top haar naar het klaslokaal bracht.
In je boek 'De Stap’ en je columns in de Volkskrant ben je kritisch over de politiek. De BV Nederland zou gebaat zijn met jou als minister-president. Een utopie? “Ik heb heel bewust gekozen om lerares te worden. Het is een mooi, maar ook complex vak. Een ambacht kun je alleen beheersen als je heel veel vlieguren maakt. Daarmee ben ik de komende jaren nog wel zoet. Daarnaast besteed ik de tijd die ik niet voor de klas sta aan het schrijven van columns voor de Volkskrant en een aantal toezichthoudende functies. Op die wijze probeer ik vanuit de praktijk de verbinding te maken met de mensen die aan de knoppen draaien van het systeem, zoals bestuurders van bedrijven en in de politiek. Door hen te confronteren met de gevolgen van hun keuzes voor de praktijk hoop ik bij te dragen aan verbeteringen in de samenleving buiten mijn klaslokaal. Invloed in plaats van macht.” Je hebt veel mooie en bijzondere reizen gemaakt met je moeder. Is dat materiaal voor een mooi moeder-dochterboek? “Wat leuk dat je dat vraagt! Dat staat inderdaad op mijn wensenlijstje. Mijn liefde voor het schrijven is begonnen tijdens mijn vele reizen samen met mijn moeder. Dus wat zou er mooier zijn dan om die reizen als inspiratiebron te gebruiken voor een derde boek?” Je bent een marathonloper. Dat zegt iets over je doorzettingsvermogen en de wil iets af te maken. Is dit een onderscheidende eigenschap die jou in je carrière vooruit heeft geholpen? “Dat denk ik wel, net als het relativeringsvermogen over ‘eigen verdiensten’. Veel in het leven is toeval en afhankelijk van de kansen die je krijgt. Van mijn ouders kreeg ik mee: ‘Als je iets doet, doe je best ervoor!’ Maar ook dat het niet gaat om wat je ‘bereikt’, maar om wie je bent als mens. Een aardig mens zijn met oog voor anderen, dat is het belangrijkste in het leven. Veel meer dan zakelijk succesvol zijn.” Wat is jouw grootste uitdaging voor de komende tijd? ”Het leraarschap echt onder de knie krijgen. Het helpt natuurlijk dat ik als beginner kan bouwen op mijn levenservaring. Dat komt goed van pas. Toch word je, net als in elke professie, pas echt goed door vallen en opstaan. En het heel veel te doen.” Voormalige medewerkers van NN, al of niet gepensioneerd, kunnen zich aansluiten bij onze vereniging VO-NN. Ben je al lid van VO-NN of wil je dat worden? Merel: “Goed idee. Ik word direct lid!” (Angela van Leeuwen)
‘Als je iets doet,
doe je best ervoor!’
Oud-collega en topvrouw Merel van Vroonhoven werkt nu in het onderwijs
Oud-NN'er Merel van Vroonhoven maakte als Topvrouw van 2012 de stap naar lerares in het basisonderwijs. Een paar vragen aan deze bijzondere vrouw.
Merel van Vroonhoven (54), bekroond als Topvrouw van het jaar 2012 en bekend bij veel lezers als lid van de hoofddirectie NN (2002-2007), zat in de RvB van de NS. In 2014 werd ze voorzitter van de AFM. Nadat haar tweede termijn als voorzitter was ingegaan, besloot zij in 2019 zij-instromer te worden in het onderwijs. In 2021 werd ze lerares speciaal onderwijs aan de Eerste Nederlandse Buitenschool. Over haar ervaringen publiceerde ze een boek: De stap - hoe mijn weg naar de top me naar het klaslokaal bracht. Inmiddels is ook haar tweede boek verschenen ‘Voor de klas’, de gebundelde columns uit de Volkskrant. Merel heeft vier kinderen, waaronder twee stiefkinderen, is getrouwd, en heeft naast haar baan in het onderwijs, verschillende bestuurlijke rollen onder meer als voorzitter Raad van Toezicht aan de Radboud Universiteit en als voorzitter Raad van Toezicht van de Stichting Lezen. Je rent, je leest, je schrijft, je onderwijst. Toch vind je tijd om je mail direct op een aardige en persoonlijke manier te beantwoorden. Wat is je geheim? Merel: “Dank voor je aardige compliment! Eerlijk gezegd lukt me dat echt niet altijd hoor. Keuzes maken en voldoende tijd vinden, blijft een dagelijkse worsteling. Er zijn er immers zoveel leuke, interessante mensen om te ontmoeten en boeiende onderwerpen om mee bezig te zijn. Nog los van de vele mooie boeken die ik nog zou willen lezen. Onmogelijk, dus – het klinkt als een cliché- probeer ik ieder geval van elk moment en elke ontmoeting te genieten. Niet altijd gemakkelijk, maar naarmate ik ouder word, lukt me dat steeds beter.” In de tijd dat je leiding gaf aan het Pensioenbedrijf bij NN (2002–2007) was je, ondanks de grote hectiek van die periode, altijd de rust zelve. Is dat kenmerkend voor jouw leiderschap? “‘Rust kan je redden!’, zegt mijn echtgenoot altijd. Dat gaat beter naarmate ik op gezette momenten een kruis in mijn agenda zet en kies voor ‘eigen tijd’. Hardlopen of - zoals tegenwoordig steeds vaker- wandelen in de duinen, op een terras een boek lezen of lekker naar de film. Daar laad ik enorm van op. ‘Uitgerust’ is het ook makkelijker om de grotere en kleinere stormen in het leven te doorstaan. Daarnaast helpt het me om zaken niet op te kroppen en gewoon hulp te vragen aan anderen. Je bent niet alleen!” Je zat in de hoofddirectie van NN in de tijd dat de klanttevredenheid tot een dieptepunt was gedaald, de medewerkers wanhopig keken naar stapels achterstallige dossiers en de CEO, Bert Richaers, niet scheen te beseffen wat er aan de hand was. Wat is jouw leerpunt uit deze periode? “Leiders hebben veel te lang een eenzijdige focus gehad op winstmaximalisatie voor de aandeelhouder en daarnaast een heel instrumenteel mensbeeld gehanteerd: de homo-economicus. Het najagen van het neoliberale paradigma van concurrentie en marktwerking als heilige graal heeft tot grote maatschappelijke en menselijke schade geleid, ook bij NN. Medewerkers waarschuwden ervoor, maar dat werd door de leiding lang genegeerd, net als de klachten van klanten. Voor mij is de les: management moet veel beter luisteren naar de professionals in de praktijk én dienend zijn. Dat geldt ook voor de zorg en het onderwijs, waar ik nu in werk. Als schoolbestuurder moet je je elke dag afvragen: ‘Wat dragen mijn besluiten en handelen positief bij aan het werk van diegene die voor de klas staat, de leraar?’ Kun je die vraag niet glashelder beantwoorden, dan heb je als manager geen bestaansrecht.” Van een topbaan in het bedrijfsleven (voorzitter AFM) naar zij-instromer in het onderwijs. Wat doe jij om de perceptie over een baan in het onderwijs positief te beïnvloeden? “Ik vind het verschrikkelijk dat we in onze samenleving de zogenaamde cruciale beroepen, zoals die in de zorg en het onderwijs, zo hebben verwaarloosd. Terwijl ze zo belangrijk zijn. Het leraarschap is een ongelooflijk relevant en betekenisvol vak. Je leidt immers de toekomstige generatie op. Waarom kennen we zoveel meer status toe aan een advocaat of een accountant dan aan een leraar? Dat moet veranderen! Daar wil ik aan bijdragen door aan iedereen die het maar wil horen te vertellen over de schoonheid van het vak. Of het nu is in mijn columns of in speeches of gewoon bij een toevallige ontmoeting op straat met een oude bekende. Ik raak er maar niet over uitgepraat.”
Merel van Vroonhoven: hoe de weg naar de top haar naar het klaslokaal bracht.
In je boek 'De Stap’ en je columns in de Volkskrant ben je kritisch over de politiek. De BV Nederland zou gebaat zijn met jou als minister-president. Een utopie? “Ik heb heel bewust gekozen om lerares te worden. Het is een mooi, maar ook complex vak. Een ambacht kun je alleen beheersen als je heel veel vlieguren maakt. Daarmee ben ik de komende jaren nog wel zoet. Daarnaast besteed ik de tijd die ik niet voor de klas sta aan het schrijven van columns voor de Volkskrant en een aantal toezichthoudende functies. Op die wijze probeer ik vanuit de praktijk de verbinding te maken met de mensen die aan de knoppen draaien van het systeem, zoals bestuurders van bedrijven en in de politiek. Door hen te confronteren met de gevolgen van hun keuzes voor de praktijk hoop ik bij te dragen aan verbeteringen in de samenleving buiten mijn klaslokaal. Invloed in plaats van macht.” Je hebt veel mooie en bijzondere reizen gemaakt met je moeder. Is dat materiaal voor een mooi moeder-dochterboek? “Wat leuk dat je dat vraagt! Dat staat inderdaad op mijn wensenlijstje. Mijn liefde voor het schrijven is begonnen tijdens mijn vele reizen samen met mijn moeder. Dus wat zou er mooier zijn dan om die reizen als inspiratiebron te gebruiken voor een derde boek?” Je bent een marathonloper. Dat zegt iets over je doorzettingsvermogen en de wil iets af te maken. Is dit een onderscheidende eigenschap die jou in je carrière vooruit heeft geholpen? “Dat denk ik wel, net als het relativeringsvermogen over ‘eigen verdiensten’. Veel in het leven is toeval en afhankelijk van de kansen die je krijgt. Van mijn ouders kreeg ik mee: ‘Als je iets doet, doe je best ervoor!’ Maar ook dat het niet gaat om wat je ‘bereikt’, maar om wie je bent als mens. Een aardig mens zijn met oog voor anderen, dat is het belangrijkste in het leven. Veel meer dan zakelijk succesvol zijn.” Wat is jouw grootste uitdaging voor de komende tijd? ”Het leraarschap echt onder de knie krijgen. Het helpt natuurlijk dat ik als beginner kan bouwen op mijn levenservaring. Dat komt goed van pas. Toch word je, net als in elke professie, pas echt goed door vallen en opstaan. En het heel veel te doen.” Voormalige medewerkers van NN, al of niet gepensioneerd, kunnen zich aansluiten bij onze vereniging VO-NN. Ben je al lid van VO-NN of wil je dat worden? Merel: “Goed idee. Ik word direct lid!” (Angela van Leeuwen)